دکتر فرهمند

عمل فتق | هزینه عمل فتق

اگر پیگیر عمل فتق هستید، در این صفحه از سایت دکتر فرهمند با عمل فتق آشنا خواهید شد. در صورت نیاز به عمل فتق میتوانید وقت مشاوره رزرو نمایید. فتق یا هرنیا (hernia) به معنای بیرون زدگی احشا از پرده داخلی شکم است. در واقع زمانی که پرده‌های داخلی شکم ضعیف شوند، این احشا ممکن است از سوراخ‌های داخل بدن به بیرون درز کنند. به این معنی که احشا به دلیل فشارهای وارده در داخل این پرده‌ها جابه‌جا خواهند شد. به عنوان مثال، روده‌ها ممکن است از ناحیه ضعیف شده در دیواره شکم به سمت بیرون هدایت شوند.

فتق چیست

در سطح داخلی بدن غشاهایی وجود دارد که وظیفه پوشاندن منافذ و سوراخ‌های بدن را برعهده دارند. این سوراخ‌ها مسیر عبور عروق و اعصاب به پاها، دست‌ها و سایر نقاط به شمار می‌روند. لذا، در صورتی که غشاها وظیفه خود را به درستی انجام ندهند، امکان گشاد شدن این سوراخ‌ها وجود داشته که در نتیجه موجبات حرکت و جابه‌جایی احشا را فراهم می‌سازند.

بسیاری از فتق‌ها در نواحی شکم و در بین قفسه سینه و باسن ایجاد می‌شوند، اما این احتمال وجود دارد که در قسمت بالای ران و کشاله ران نیز ظاهر شوند. اکثر فتق‌ها بی خطر هستند اما این به این معنی نیست که تهدیدی برای سلامت فرد محسوب نمی‌شوند. با این حال، احتمال بهبود یافتن آن‌ها بدون عمل جراحی بسیار کم است. لذا، برای رهایی از شر این عارضه دردناک و جلوگیری از پیشروی آن باید مراتب را به تیغ جراحان سپرد.

عمل فتق

عمل فتق با استفاده از لاپاراسکوپی انجام می‌شود. برای انجام عمل فتق، نیاز به بیهوشی عمومی است که در آن، بیمار در طول عمل به خوابی عمیق فرو خواهد رفت. پس از بیهوشی بیمار، 3 یا 4 حفره کوچیک اطراف فتق ایجاد می‌شود که قطر این حفره‌ها، در حدود 2سانتی‌متر است.

از طریق یک حفره، لاپاراسکوپ وارد شکم بیمار می‌شود. لاپاراسکوپ، ابزاری است که یک دوربین کوچک در سر آن قرار داده می‌شود و به جراح کمک می‌کند حین عمل فتق، تمامی مراحل را از طریق مانیتور تعبیه شده در اتاق عمل مشاهده کند. باقی ابزارهای مورد نیاز جراحی، از طریق حفره‌های دیگر وارد شکم بیمار می‌شود.

در مرحله بعدی، شکم بیمار با گاز بدون عوارض دی‌اکسید کربن یا به‌وسیله بالون، باد می‌شود. استفاده از این گاز، باعث ایجاد فضا برای استفاده از ابزارهای جراحی و ایجاد فاصله بین اندام‌های داخلی شکم استفاده می‌شود. پس از این مرحله، جراح محتویات فتق را با دقت به موقعیت قبلی خود برمی‌گرداند و از یک تکه مش جراحی، برای پر کردن شکاف فتق و تقویت ناحیه ضعیف شده دیواره شکم، استفاده می‌شود.

مش جراحی، ورقه مانند پانسمان است که از مواد مصنوعی و طبیعی ایزوله ساخته می‌شود.

عمل جراحی فتق

انواع فتق

به طور کلی، انواع مختلفی از فتق وجود دارد که در ادامه این صفحه از سایت دکتر محمدرضا فرهمند برخی از رایج‌ترین آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

جراحی فتق (هرنی) اینگوینال یا مغبنی (کشاله ران)

فتق اینگوینال شایع‌ترین نوع فتق در بین افراد بزرگسال است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که روده‌ها به واسطه ضعف پرده‌های داخل شکمی یا پارگی در دیواره پایینی آن در کانال اینگوینال ایجاد می‌شوند.

کانال اینگوینال در کشاله ران قرار گرفته است. اینگوینال در مردان به ناحیه‌ای گفته می‌شود که طناب اسپرماتیک را از شکم به کیسه بیضه می‌رساند. این طناب در نهایت به بیضه‌ها متصل می‌شود. اما، کانال اینگوینال در زنان حاوی یک رباط (به نام رباط گرد) است که به نگه داشتن رحم در جای خود کمک می‌کند.

با این حال، فتق مغبنی در مردان شایع‌تر است، زیرا بیضه‌ها مدت کوتاهی پس از تولد از طریق کانال مغبنی فرو می‌روند که در صورت شدید بودن، فرد مبتلا به پیچ خوردگی بیضه می‌شود. در یک قانون کلی، کانال اینگوینال پس از رشد و نمو بیضه‌ها باید به طور کامل پشت آن‌ها بسته شود. اما، گاهی اوقات این کانال به درستی بسته نمی‌شود که به موجب آن یک ناحیه ضعیف در اطراف اینگوینال شکل می‌گیرد.

فتق هیاتال (Hiatal hernia)

فتق هیاتال زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از معده شما از طریق دیافراگم به داخل حفره قفسه سینه هدایت شود. دیافراگم ورقه‌ای از عضله است که با انقباض و کشیدن هوا به داخل ریه‌ها به تنفس فرد کمک می‌کند. این ناحیه همچنین اندام‌های شکم را از اندام‌های سینه جدا می‌کند.

این نوع فتق بیشتر در افراد بالای 50 سال دیده می‌شود. لذا، اگر کودکی این عارضه را داشته باشد، معمولاً ناشی از یک بی نظمی مادرزادی در هنگام تولد است. فتق هیاتال در اغلب اوقات منجر به عارضه ریفلاکس معده به مری (GERD) می‌شود.

فتق ناف (Umbilical hernia)

فتق ناف می‌تواند کودکان و نوزادان را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که روده‌ها از طریق دیواره شکم واقع در نزدیک ناف برآمده می‌شوند. لذا، در صورت مشاهده هر گونه برآمدگی در اطراف ناف نوزادان بلافاصله مراتب را به سمع پزشک اطفال برسانید.

این عارضه تنها گونه‌ای از فتق‌های نام برده می‌باشد که  خود به خود از بین می‌رود. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می‌دهد که کودک به سن 1 یا 2 سال برسد. اگر فتق تا 5 سالگی از بین نرفت، می‌توان برای درمان آن از عمل جراحی کمک گرفت.

بزرگسالان نیز ممکن است در برهه‌ای از زمان به عارضه فتق نافی دچار شوند. این عارضه معمولا بر اثر فشارهای مکرر بر روی شکم به دلیل شرایطی مانند چاقی، وجود مایع در شکم (آسیت) یا بارداری رخ می‌دهد.

فتق شکمی

فتق شکمی زمانی اتفاق می‌افتد که بافت از سوراخی در ماهیچه‌های شکم به بیرون درز کند. اندازه این نوع فتق ممکن است با دراز کشیدن کاهش یابد.

اگرچه فتق شکمی می‌تواند از بدو تولد وجود داشته باشد، اما معمولاً در مقطعی از زندگی افراد ایجاد می‌شود. عوامل رایج در تشکیل فتق شکمی عبارتند از چاقی، بارداری و فعالیت شدید که در بدترین حالت باید تحت عمل جراحی قرار گیرند.

فتق شکمی ممکن است در محل برش جراحی نیز ظاهر شود. این عارضه به فتق برش معروف است و می‌تواند ناشی از زخم جراحی یا ضعف عضلات شکم در محل جراحی باشد.

عمل فتق

علائم فتق

شایع‌ترین علامت فتق، برآمدگی در ناحیه آسیب دیده است. به عنوان مثال، در مورد فتق اینگوینال، ممکن است متوجه یک توده در دو طرف استخوان شرمگاهی، جایی که کشاله ران و ران به هم می‌رسند، شوید.

در برخی مواقع نیز ممکن است با دراز کشیدن متوجه “ناپدید شدن” این عارضه شوید. از دیگر علائم تشخیص فتق می‌توان به احساس آن از طریق لمس در مواقع ایستادن، خم شدن یا سرفه اشاره کرد. ناراحتی یا درد در ناحیه اطراف توده نیز ممکن است به تشخیص بهتر این عارضه کمک کند.

برخی از انواع فتق، مانند فتق هیاتال، می‌توانند علائم خاص تری داشته باشند. به طوری که ممکن است شامل سوزش سر دل، مشکل در بلع و درد قفسه سینه باشد.

در بسیاری از موارد، فتق هیچ گونه علامتی ندارد. لذا، ممکن است هیچگاه متوجه فتق خود نشوید. افراد در بسیاری از مواقع به طور اتفاقی از وجود فتق در بدن خود مطلع شده‌اند. به طور مثال، معاینه پزشکی برای یک مشکل نامربوط در نواحی مستعد می‌تواند به تشخیص علائم فتق منجر شود.

علل بروز فتق

فتق ناشی از ضعف و فشار عضلانی می‌باشد. بسته به علت آن، فتق می‌تواند به سرعت یا در طی یک دوره زمانی طولانی ایجاد شود.

برخی از علل رایج ضعف یا کشیدگی عضلانی که می‌تواند منجر به فتق شود عبارت‌اند از:

درمان فتق

تنها راه برای درمان موثر فتق، عمل جراحی است. اینکه آیا به جراحی نیاز دارید یا نه بستگی به اندازه فتق و شدت علائم دارد. به همین منظور، بهتر است برای تعیین وضعیت فتق خود حتما یک جلسه مشاوره را با پزشک خود ترتیب دهید. پزشک با چند آزمایش مخصوص به سادگی اندازه و شدت فتق را ارزیابی می‌کند.

در برخی موارد، پوشیدن فتق ‌بند ممکن است به کاهش علائم آن کمک کند. فتق ‌بند یک زیرپوش مخصوص است که به نگه داشتن فتق در جای خود کمک شایانی می‌کند.

در صورت ابتلا به فتق هیاتال، مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) و داروهای تجویزی که به کاهش اسید معده منجر می‌شوند، می‌توانند ناراحتی شما را تسکین داده و علائم را بهبود بخشند. این داروها شامل آنتی اسیدها، مسدود کننده‌های گیرنده H2 و مهارکننده‌های پمپ پروتون می‌شوند.

جراحی باز بهتر است یا لاپاراسکوپی؟

در گذشته بسیاری از پزشکان از جراحی باز برای درمان فتق استفاده می‌کردند که این امر عوارض زیادی را به همراه داشت. در جراحی به روش باز، پزشک برشی را نزدیک به محل فتق ایجاد و سپس بافت برآمده را به داخل شکم برمی‌گرداند. پزشک بعد از بازگرداندن احشا به داخل شکم، ناحیه را می‌بندند و گاهی آن را با مش جراحی تقویت می‌کند. در نهایت نیز برش‌ها توسط بخیه به هم دوخته می‌شوند. در این روش، فرد دردهای زیادی را در ناحیه کشاله‌ها تجربه خواهد کرد. به گونه‌ای که با راه رفتن و نشست و برخاست متوجه درد شدیدی در این ناحیه می‌شود.

اما، این روزها به لطف پیشرفت روزافزون صنعت پزشکی، روش‌های نوینی برای درمان فتق معرفی شده‌اند که یکی از موثرترین آن‌ها جراحی لاپاراسکوپی است. در این روش از یک دوربین و تجهیزات جراحی کوچک برای ترمیم فتق استفاده می‌شود. به طوری که با چند برش کوچک به محل مورد نظر دسترسی پیدا شده و اقدامات لازم برای بازگرداندن فتق به محل اصلی انجام می‌شود. گفتنی است که بعد از عمل لاپاراسکوپی فرد بعد از گذشت 24 ساعت می‌تواند بدون هیچ دردی به روال عادی زندگی خود بازگردد.

همه فتق ها برای جراحی لاپاراسکوپی مناسب نیستند. اگر فتق شما نیاز به ترمیم جراحی باز داشته باشد، جراح شما با شما همکاری خواهد کرد تا تشخیص دهد کدام روش برای شرایط شما بهترین است. درباره ترمیم فتق مغبنی بیشتر بدانید.

درمان‌های خانگی برای بهبود فتق

روش‌های خانگی اساسا به درمان بیماری فتق ختم نمی‌شوند. اما کارهایی وجود دارد که در صورت انجام می‌توانند به کاهش علائم آن منجر شوند.

افزایش مصرف فیبر ممکن است به رفع یبوست کمک کند. یبوست می‌تواند فشار زیادی را هنگام اجابت مزاج متوجه فرد کند و در نتیجه شدت فتق را افزایش دهد. برخی از نمونه‌ غذاهای پرفیبر شامل غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات می‌شوند.

تغییرات اساسی در رژیم غذایی نیز می‌تواند به تشدید علائم فتق هیاتال کمک کند. لذا، سعی کنید از خوردن وعده‌های غذایی حجیم یا سنگین خودداری کنید. همچنین نباید بعد از غذا بلافاصله دراز کشید یا خم شد. بهتر است هنگام خم شدن وزن بدن خود را در محدوده متوسط نگه دارید.

برای جلوگیری از رفلاکس اسید، از غذاهایی که ممکن است باعث بروز آن شوند، مانند غذاهای تند و غذاهای حاوی گوجه فرنگی اجتناب کنید. علاوه بر این، ترک سیگار نیز به روند بهبودی شما کمک خواهد کرد.

تشخیص فتق

برای تشخیص وضعیت فتق، پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی بر روی نواحی مشکوک انجام می‌دهد. در طول این معاینه، پزشک ممکن است برآمدگی ناشی از فتق را در ناحیه شکم یا کشاله ران مشاهده کند. با این حال، هر برآمدگی در این نواحی به منزله فتق نیست. لذا، پزشک برای تشخیص دقیق‌تر از شما می‌خواهد در پوزیشن‌های مختلف از جمله ایستاده، خوابیده یا نیمه ایستاده قرار بگیرید. در این شرایط با چند سرفه می‌توان به بزرگ یا کوچک شدن برآمدگی فتق پی برد که در چنین شرایطی وجود عارضه فتق از سوی پزشک تایید می‌شود.

در مراحل بعدی، پزشک در خصوص سابقه ژنتیکی یا بیماری‌های زمینه‌ای سوالاتی را مطرح می‌کند. برخی از این سوالات ممکن است پیرامون مسائل زیر مطرح شوند:

بهتر است برای دستیابی به نتایج موثرتر سبک زندگی خود را برای پزشک شرح دهید. به طور مثال، از فعالیت‌های ورزشی یا شغلی خود بگویید. آیا شغل شما شامل بلند کردن اجسام سنگین می‌شود؟ آیا علاقه به انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین دارید؟ آیا سابقه سیگار کشیدن دارید؟ آیا سابقه شخصی یا خانوادگی فتق دارید؟ آیا در ناحیه شکم یا کشاله ران خود عمل جراحی داشته‌اید؟

تلفن دکتر فرهمند معده

پزشک احتمالا برای تشخیص بهتر موضوع از آزمایشات تصویربرداری استفاده خواهد کرد. این امر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

اگر پزشک متوجه علائم فتق هیاتال شود، ممکن است از آزمایش‌های دیگری برای ارزیابی داخل معده استفاده کند:

تمرینات موثر برای کنترل فتق

ورزش ممکن است برای تقویت عضلات اطراف فتق و کاهش وزن موثر باشد و به کاهش برخی علائم کمک کند.

براساس مطالعات انجام شده در سال 2018 که نتیجه آن در وبسایت pubmed منتشر شد، اثرات یک برنامه ورزشی بر روی افراد مبتلا به چاقی که تحت عمل جراحی ترمیم فتق شکمی قرار داشتند، بررسی شد. افرادی که برنامه‌های تمرینی ارائه شده را تکمیل کردند، عوارض کمتری پس از جراحی داشتند.

به یاد داشته باشید که برخی از ورزش‌ها مانند وزنه‌برداری یا ورزش‌هایی که ناحیه شکم را تحت فشار قرار می‌دهند، موجب فشار در ناحیه فتق می‌شوند. این در واقع ممکن است باعث برآمدگی بیشتر فتق شود. همین امر در مورد تمریناتی که به درستی انجام می شوند نیز صادق است.

اگر فتق دارید، بهتر است در مورد انتخاب ورزش‌های بی خطر با پزشک یا فیزیوتراپ خود صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند اطلاعات مفیدی در خصوص تمرینات موثر برای تشدید فتق در اختیارتان بگذارند.

بهبودی پس از جراحی

پس از جراحی، ممکن است در اطراف محل جراحی کمی در تجربه کنید. جراح برای کمک به کاهش این دردها داروهایی را در حین بهبودی تجویز می‌کند.

حتماً دستورالعمل‌های جراح خود را در مورد مراقبت از زخم به دقت دنبال کنید. در صورت مشاهده هر گونه علائم عفونت مانند تب، قرمزی یا تخلیه در محل، یا تشدید درد فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

پس از ترمیم فتق به روش باز، ممکن است تا چند هفته نتوانید به طور طبیعی حرکت کنید. شما باید از انجام هر گونه فعالیت شدید اجتناب کنید. علاوه بر این، در این مدت باید از بلند کردن اجسام سنگین‌تر از 10 پوند (4.5 کیلوگرم) خودداری کنید.

جراحی باز اغلب به روند بهبودی طولانی‌تری نسبت به جراحی لاپاراسکوپی نیاز دارد. لذا، روند بهبودی شما بستگی به نوع عمل جراحی دارد.

فتق در نوزادان

بین 10 تا 25 درصد از نوزادان با فتق ناف متولد می‌شوند. این نوع فتق همچنین در نوزادانی که به طور نارس یا با وزن کم به دنیا می‌آیند بیشتر دیده می‌شود.

فتق ناف همانطور که از نامش پیداست در نزدیکی ناف ایجاد می‌شود. این نوع فتق زمانی تشکیل می‌شود که ماهیچه‌های اطراف سوراخ ایجاد شده توسط بند ناف به درستی بسته نمی‌شوند؛ امری که باعث بیرون زدن بخشی از روده می‌شود.

اگر کودک شما مبتلا به فتق ناف باشد، ممکن است هنگام گریه یا سرفه بیشتر متوجه آن شوید. فتق ناف در کودکان به طور معمول بدون درد است. با این حال، هنگامی که علائمی مانند درد، استفراغ یا تورم در محل فتق رخ می‌دهد، باید به بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

بارداری و فتق

همانطور که گفتیم، بارداری یکی دیگر از دلایل ایجاد فتق (در زنان) است. زنان باردار بهتر است برای درمان فتق تا پس از زایمان صبر کنند. با این حال، اگر شدت فتق به قدری بود که امکان به تعویق انداختن آن تا بعد از زایمان وجود نداشت، باید نسبت به عمل جراحی اقدام نمود. زمان توصیه شده برای انجام این کار معمولا در سه ماهه دوم بارداری است.

فتق‌هایی که در گذشته ترمیم شده‌اند نیز ممکن است با بارداری‌های بعدی بازگردند. این به این دلیل است که بارداری بر بافت عضلانی شکم که ممکن است در اثر جراحی ضعیف شده باشد، فشار زیادی روی این نواحی وارد می‌کند.

فتق همچنین احتمال دارد پس از زایمان به شیوه سزارین ایجاد شود. در حین زایمان به روش سزارین، پزشک برشی را در شکم و رحم ایجاد می‌کند. سپس نوزاد از طریق این برش‌ها به دنیا می‌آید. همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، برش و بخیه می‌تواند یکی از دلایل ایجاد فتق باشد.

عوارض فتق

در صورت درمان نشدن فتق، فرد ممکن است مشکلات بالقوه‌ای را تجربه کند. فتق‌های درمان نشده مستعد رشد هستند، لذا می‌توانند علائم بیشتری از خود برجای بگذارند. همچنین ممکن است فشار زیادی بر بافت‌های مجاور وارد کنند که می‌تواند باعث تورم و درد در ناحیه اطراف شود.

احتمال گیر کردن فتق‌های درمان نشده به دیواره شکم بسیار زیاد است. این عارضه اصطلاحا حبس نام دارد. حبس می‌تواند روده را مسدود و باعث درد شدید، حالت تهوع یا یبوست شود.

اگر قسمت به دام افتاده روده جریان خون کافی نداشته باشد، اصطلاحی تحت عنوان خفگی فتق رخ می‌دهد. این می‌تواند باعث عفونت یا مرگ بافت روده شود. فتق خفه شده بسیار خطرناک است و می‌تواند زندگی فرد را با تهدید همراه سازد.

در صورت مشاهده علائم زیر بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت احتمال مرگ شما زیاد است:

  • قرمز یا بنفش شدن برآمدگی ناشی از فتق
  • تشدید درد در نواحی فتق
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • تب
  • عدم توانایی در دفع گاز معده یا اجابت مزاج

پیشگیری از ایجاد فتق

پیشگیری بهتر از درمان است، اما همیشه نمی‌توان از ایجاد فتق جلوگیری کرد. گاهی اوقات فتق به دلیل عوامل ژنتیکی یا انجام عمل جراحی قبلی رخ می‌دهد. با این حال، می‌توانید با پیش گرفتن سبک زندگی درست احتمال بروز فتق را کاهش دهید. هدف از این کار در واقع کاهش فشاری است که بر بدن خود وارد می‌کنید.

در اینجا چند توصیه کلی برای پیشگیری وجود دارد:

فتق یا هرنیا (hernia) به معنای بیرون زدگی احشا از پرده داخل شکمی می ‌باشد. در بسیاری از مواقع، علت اصلی فتق مربوط به مسائل ژنتیکی و ارثی می‌شود. فتق‌ها اصولا پرخطر نیستند، اما در صورتی که به آن‌ها رسیدگی نشود ممکن است به مرور زمان بزرگتر شوند.

روش‌ های مختلفی برای درمان فقت وجود دارد که جراحی تنها و اصلی‌ ترین روش موثر به شمار می‌ رود. در بین روش ‌های جراحی، عمل لاپاراسکوپی از عوارض بسیار کمتری برخوردار بوده و فرد تنها پس از گذشت 24 ساعت به روال عادی زندگی خود بازمی‌گردد. اگر شما نیز دچار بیماری باد فتق شده‌اید، توصیه می ‌کنیم خیلی زود اقدامات لازم برای عمل جراحی را انجام داده و خود را آماده درمان آن کنید. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد و پاسخ تمامی سوالاتتان را داده باشد.