هورمون گرلین چیست؟

همه‌ی کسانی که با چاقی، اضافه وزن، رژیم و ورزش‌های لاغری درگیر هستند، گاهی با موقعیت‌هایی روبرو می‌شوند که آنان را از رسیدن به وزن دلخواهشان نا امید می‌کند. بسیاری از ما گاهی هنگام غذا خوردن کنار دیگران متوجه می‌شویم که بیشتر از آن‌ها میل به غذا داریم و بیشتر گرسنه می‌شویم. همین باعث شده برخی از آن‌هایی که موفق به کاهش وزن می‌شوند، دوباره پس از مدتی به وزن قبلی برمی‌گردند. اشتهای زیاد همان عاملی است که به ما اجازه نمی‌دهد وزن کم کنیم یا به رژیم غذایی خود پایبند باشیم. اشتهای کاذب باعث می‌شود حتی زمانی که وزن کم می‌کنیم، نتوانیم آن وزن را حفظ کنیم و مدام به نقطه‌ی اول بازگردیم. این جاست که در مسیر خود به سوی لاغری، درگیر هورمون‌های اشتها و گرسنگی می‌شویم. در ادامه با هورمون گرلین یا همان مهم‌ترین هورمونی آشنا می‌شویم که بر اشتها و فرآیند لاغری ما اثر می‌گذارد.

آشنایی با هورمون گرلین

هورمون گرلین در معده ترشح می‌شود؛ اما بخش‌های دیگر بدن مانند مغز، روده‌ی کوچک و لوزالمعده هم در ترشح گرلین نقش دارند. ترشح این هورمون به مغز دستور گرسنگی می‌دهد و اشتها را تحریک می‌کند؛ بنابراین هرچه سطح ترشح این هورمون در بدن بیشتر باشد، فرد بیشتر احساس گرسنگی می‌کند و در نتیجه بیشتر غذا می‌خورد. از سوی دیگر کسی که میزان گرلین کمتری دارد، زودتر احساس سیری می‌کند؛ از این رو میزان کالری کمتری جذب خواهد کرد.

هورمون گرلین چه کاری انجام می‌دهد؟

هورمون گرلین با روش‌های مختلفی به مغز دستور گرسنگی می‌دهد و کارکردهای گوناگونی دارد:

• گرلین با افزایش میزان غذایی که می‌خوریم، چربی را برای روز مبادا در بدن ذخیره می‌کند تا در زمان لازم انرژی کافی داشته باشیم.
• این هورمون روی غده‌ی هیپوفیز اثر می‌گذارد که موجب رشد ما می‌شود؛ از این رو وجود گرلین برای رشد ما لازم است.
• عضلات و استخوان‌های ما برای حفظ استحکام خود به گرلین نیاز دارند.
• گرلین چ میزان قند موجود در بدن را کنترل می‌کند.
• این هورمون برای افزایش سلامت قلبی عروقی ما مفید است.

هورمون گرلین برای بدن حیاتی است؛ اما زیاد بودن این هورمون از کاهش وزن ما جلوگیری می‌کند. البته افرادی که از اضافه وزن شدید رنج می‌برند، همیشه سطح گرلین بالایی ندارند، بلکه نسبت به اثرات این هورمون حساس‌تر هستند. برخی از آن‌ها هم در زمینه‌ی ترشح گرلین بیش فعالی دارند که همین موضوع باعث افزایش جذب کالری می‌شود. برای همین است که برای یک کاهش وزن سالم باید ابتدا سطح ترشح گرلین را به تعادل برسانیم.

چگونه میزان ترشح گرلین را کاهش دهیم؟

بسیاری از ما تصور می‌کنیم که میزان ترشح گرلین با ورزش‌های سنگین و رژیم‌های سخت کاهش پیدا می‌کند؛ اما بدن هنگام تجربه‌ی رژیم و گرسنگی احساس خطر می‌کند و برای بقای خود سطح گرلین را افزایش داده تا این هورمون فرآیند ذخیره‌ی چربی را آغاز کند؛ از این رو باید از راه دیگری میزان گرلین بدن را کاهش دهیم:

• برای کاهش سطح گرلین یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید که برای بدن احساس خطر ایجاد نمی‌کند و به افزایش میزان گرلین منجر نمی‌شود. چنین رژیمی باید حاوی کربوهیدرات و پروتئین کافی باشد.
• خواب باکیفیت داشته باشید. پژوهش‌ها نشان می‌دهند کسانی که خواب مناسبی ندارند، معمولا اشتهای بیشتری دارند.
• ورزش کردن نیز در بلند مدت باعث کاهش سطح گرلین می‌شود. زمانی که میزان عضله‌ی بدن از میزان چربی آن بیشتر می‌شود، فعالیت گرلین نیز کمتر خواهد شد.
• استرس مزمن در برخی از افراد باعث افزایش سطح گرلین می‌شود؛ بنابراین کمک گرفتن از متخصصان سلامت روان به کاهش سطح گرلین کمک می‌کند.
• در صورتی که اشتهای شما به هیچ روشی کمتر نمی‌شود، از عمل‌های جراحی لاغری بی‌خطر مانند عمل اسلیو معده و بای پس معده کمک بگیرید.

مقاله پیشنهادی:

کاهش وزن پس از عمل بای پس

کاهش میزان گرلین به کمک عمل اسلیو معده

عمل اسلیو معده در مقایسه با برخی از انواع دیگر عمل‌های لاغری بسیار اثربخش است؛ چرا که معده در این عمل به صورتی تغییر می‌کند که گرلین به اندازه‌ی قبل ترشح نشود. از آن جا که بیشترین میزان ترشح گرلین در معده اتفاق می‌افتد، جراح در عمل اسلیو بخش عمده‌ی معده را از بدن حذف می‌کند و در نتیجه گنجایش معده و سطح ترشح گرلین به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد. بخشی از معده که در این فرآیند برداشته می‌شود، همان بخشی است که مسئول ترشح گرلین است؛ از این رو فرد پس از عمل اسلیو دیگر چندان احساس گرسنگی ندارد و همین موجب می‌شود تا کاهش وزن ناشی از عمل، ماندگار باشد و وزن از دست رفته دوباره برنگردد. کاهش سطح گرلین پس از عمل اسلیو شرایطی فراهم می‌کند تا فرد بین 6 تا 18 ماه پس از جراحی حدود 60 درصد از وزن اضافه‌ی خود را کم کند. برخی از عمل‌های لاغری دیگر همچون عمل جراحی باندینگ معده هم اثربخشی زیادی دارند، اما از آن جا که سطح گرلین را کاهش نمی‌دهند و حتی در مواردی باعث افزایش آن می‌شوند، همیشه اثربخشی ماندگاری ندارند.

مقاله پیشنهادی:

مدت زمان کاهش وزن بعد از جراحی اسلیو معده

کاهش میزان گرلین به کمک عمل بای پس معده

عمل بای پس نیز با ایجاد تغییر در معده و روده‌ی کوچک باعث کاهش سطح گرلین می‌شود؛ چرا که هم معده و هم روده‌ی کوچک در ترشح گرلین نقش دارند. جراح در جریان عمل بای پس، بخشی از معده و روده‌ی کوچک را به هم متصل کرده تا گنجایش جذب غذا و کالری کاهش پیدا کند. یافته‌ها نشان می‌دهند کسانی که به دلیل اضافه وزن شدید به عمل بای پس معده رو می‌آورند، نتیجه‌ی ماندگاری را تجربه می‌کنند و سطح ترشح گرلین در بدن آن‌ها همیشه پایین خواهد بود. از این رو کاهش اشتهای ناشی از کمبود گرلین فرصتی برای بدن فراهم می‌کند تا وزن اضافه را کم کند.

سخن پایانی

میزان موفقیت ما در کاهش وزن و رسیدن به وزن دلخواه تا حد زیادی به هورمون گرلین وابسته است که سطح اشتهای ما را کنترل می‌کند. با این که وجود گرلین برای بدن حیاتی است، این هورمون با ذخیره‌ی چربی از کاهش وزن جلوگیری می‌کند؛ برای همین باید با روش‌های مناسب سطح ترشح آن را کاهش دهیم. برای کاهش سطح گرلین می‌توانید با یک متخصص تغذیه، ورزش یا جراح متخصص لاغری مشورت کنید تا بهترین روش برای کم کردن سطح گرلین و کاهش وزن را پیدا کنید.